Αδιαμφισβήτητα τα θρίλερ και οι υποκατηγορίες τους, στις μέρες των υπερηρώων και των ταινιών επιστημονικής φαντασίας που διανύουμε, είναι μια από τις υποτιμημένες κατηγορίες. Αν και έχουνε τεράστια γκάμα οπαδών παραμένουν μια κλειστή κατηγορία ταινιών, που όμως έχει φανατικό κοινό. Οι φορές που έχουν τιμηθεί με κάποιο Όσκαρ ή Χρυσή Σφαίρα είναι ελάχιστες παρόλα αυτά υπάρχουν διάφορα φεστιβάλ ανά το κόσμο που τα τιμούν.
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 το Psycho (Ψυχώ 1960) του Χίτσκοκ άλλαξε για πάντα την πορεία των ψυχολογικών θρίλερ μιας και τα αστυνομικά νουάρ και οι ταινίες τρόμου με τέρατα που κάνανε θραύση τις προηγούμενες δεκαετίες είχανε αρχίσει να κουράζουν και το κοινό διψούσε για κάτι νέο γύρω από αυτό το είδος. Ταινίες όπως το Peeping Tom (ο Ηδονοβλεψίας 1960) του Μάικλ Πάουελ, το Black Sabbath (Μαύρο Σάββατο 1963) του Mario Bava και το Night of the living dead (H Nύχτα των ζωντανών νεκρών 1968) του Τζωρτζ Ρομέρο είναι από τις ταινίες που τροφοδότησαν με νέες ιδέες και τεχνικές στις ταινίες τρόμου.
Η σπουδαιότερη όμως επιρροή για τα θρίλερ που θα ακολουθούσανε την δεκαετία του '70, ήτανε φυσικά το Rosemary's baby του Ρόμαν Πολάνσκι. Το Μωρό της Ρόζμαρι λοιπόν, ήτανε η ταινία σταθμός που πυροδότησε το κίνημα των ταινιών τρόμου με θρησκευτικό περιεχόμενο τα επόμενα χρονιά που θα ακολουθούσανε με σημαντικότερες αναφορές τα Ο Εξορκιστής, Η Προφητεία, Tη νύχτα που γεννήθηκε ο τρόμος κ.α. Ταυτόχρονα δειλά δειλά έκαναν την εμφάνιση τους τα πρώτα slasher όπως Ο Σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι και Η Νύχτα με τις μάσκες.
Αναφορές φυσικά σε slasher μπορούμε να βρούμε και σε παλιότερα ταινίες από το Η γάτα και το καναρίνι του 1927 μέχρι το Ψυχώ που προαναφέραμε. Επίσης η αναπάντεχη επιτυχία του Ψυχώ τράβηξε τότε το ενδιαφέρον της Αγγλικής Hammer Films η οποία με την σειρά δημιούργησε σπουδαίες προ-slasher στυλ ταινίες την δεκαετία του '60 όπως τα Hysteria, Cresendo, The House that screamed, Fanatic και πολλά ακόμη άξια αναφοράς.
Παράλληλα με τα slasher, στην Ιταλία ο Mario Bava πειραματιζόταν στα giallo. Aν και η ρίζα τους είναι πολύ πίσω, κάπου στη δεκαετία του '20, η πρώτη αυθεντική giallo ταινία θεωρείτε το The girl who knew too much του 1963 του Βava, ενώ αυτή που καθιέρωσε το είδος είναι μάλλον το Blood and black lace (Αίμα και μαύρη δαντέλα) του ιδίου γυρισμένη εν έτη 1964. Ο Dario Argento επίσης ξεκίνησε λίγα χρόνια αργότερα να σκηνοθετεί giallo σημειώνοντας μια από τις σημαντικότερες ταινιογραφίες στο είδος.
Όπως και να 'χει Ο Εξορκιστής, Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι, το Κάρι, Η Προφητεία... δε θα αναφερθούμε σε αυτές τις ταινίες σε αυτό το άρθρο. Αντ'αυτού έχω ετοιμάσει μια λίστα ξεχασμένων ταινιών απο την δεκαετία που ο τρόμος άλλαξε πρόσωπο και φρεσκάρισε το είδος. Την δεκαετία του 1970.
1. ALICE SWEET ALICE (1976) του AΛΦΡΕΝΤ ΣΟΛ
Η ταινία διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του '60 όπου παρακολουθούμε τις προετοιμασίες της 9χρονης Κάρεν για την πρώτη της κοινωνία. Η Κάρεν ζει σε ένα μικρο διαμέρισμα με την μητέρα της και την μεγαλύτερη αδερφή της, την Άλις. Η Κάρεν, πρότυπο παιδί για την μέση καθολική αμερικανική οικογένεια της εποχής, είναι η αγαπημένη από τις δυο κόρες σε αντίθεση με την Άλις που είναι αντιδραστική και δημιουργεί συνέχεια προβλήματα. Συχνά λογομαχεί με την μητέρα της και φαίνεται να φέρεται άσχημα στην μικρότερη της αδερφή έως ότου η δεύτερη βρίσκεται δολοφονημένη μέσα στη εκκλησία την ημέρα της κοινωνίας με την Άλις να κατηγορείτε για τον φόνο.
Αν και βλέπουμε την Κάρεν, την οποία υποδύεται η Μπρουκ Σιλντς στο παρθενικό της ντεμπούτο να είναι απλά ένα γλυκό κοριτσάκι και τίποτα παραπάνω, δε μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα για πιο λόγο είναι η αγαπημένη όλων μέσα στη ταινία. Η μητέρα της, η θεία της, ακόμα και ο ιερέας που θα την κοινωνήσει, δείχνουν μια μάλλον παράλογη συμπάθεια για αυτην και αυτο θα το καταλάβεις αμέσως σχεδόν απο το πρώτο πεντάλεπτο ότι επρόκειτο για μια κακομαθημένη, σε αντίθεση με την Άλις που ειναι ψυχοτικιά. Δεν είναι καθόλου σαφές για πιο λόγο η Άλις αντιμετωπίζεται με τόση αδιαφορία και σκληρότητα μέσα στην οικογένεια ενώ η Κάρεν έχει τα πάντα. Και γιατί παρακαλω; μόνο και μόνο επειδή είναι η μικρότερη; αν ναι τότε απλά είμαι με το μέρος της Άλις.
Γρήγορα θα αναρωτηθείς αν η Άλις κάνει αυτά που κάνει επειδή είναι ένα κωλοπαίδι που θέλει να τραβήξει την προσοχή ή κάτι πολύ χειρότερο.
Aπο τον θάνατο της Κάρεν και μετά η πλοκή θα γίνεται όλο και πιο παράξενη και αν όλα αυτά συμβαίνουν στην πραγματικότητα και οι ενήλικοι όλοι είναι τόσο κακοί και βλοσυροί απέναντι σε ένα παιδί ή απλά η ΄Αλις είναι ένα μια διαταραγμένη διπλή προσωπικότητα και εμείς βλέπουμε την μετάβαση της απο Κάρεν σε Άλις πριν και μετά την κοινωνία είναι κάτι που θα σε βασανίζει σχεδόν από την αρχή μέχρι το τέλος.
Όπως και να ΄χει είναι μια ταινία που σίγουρα αν περιμένεις να δεις τρόμο καλύτερα βάλε κάτι άλλο. Αν όμως γοητεύεσαι από την μυστηριώδη και υπνωτιστική πλοκή τότε θα βρεις εδώ ένα μικρό διαμάντι. Σημαντικό επίσης να αναφέρω ότι η 19χρονη τότε Πόλα Σέπαρντ στο ρόλο της 12χρονης Άλις δίνει μια εκπληκτική ερμηνεία και ουσιαστικά παίρνει όλη την ταινία στην πλάτη της.
2. PHANTASM (1978) του NTON ΚΟΣΚΑΡΕΛΙ
Σε μια μικρή πόλη στα προάστια του Αμερικάνικου Νότου της δεκαετίας του '70, έπειτα απο τον θάνατο των γονιών του, ο 24χρονος μουσικός Τζόντι Πίρσον μεγαλώνει το 13χρονο αδερφό του Μάικ, υπό την σκιά ύποπτων θανάτων στη γύρω περιοχή. Μάζι με τον Ρέτζι, ένα οικoγενειακό φίλο υποπτεύονται ότι πίσω απο τους θανάτους βρίσκεται ο τοπικός εργολάβος κηδειών, ο "ψηλός άντρας" (Τall Man). Γρήγορα θα οδηγηθούνε στα άδυτα του παραλόγου σε μια υπόθεση σκοτεινή και φριχτή όσο και το όνομα της ταινίας.
Ο φόβος για το άγνωστο και η όρεξη για περιπέτεια γίνονται ένα και το αυτό και η ντοκιμαντερίστικη σκηνοθεσία του Don Coscarelli σε συνδιασμό με την ιταλίκη giallo μουσική επένδυση του John Kenneth Muir δημιουργούν ανάμικτα συναισθήματα για την λεπτή σχέση μεταξύ θανάτου και θλίψης, ονείρου και πραγματικότητας, ρεαλισμού και σουεραλισμού. Ο δε ερασιτεχνισμός των ηθοποιών προσδίδει μια αναπάντεχα ρεαλιστική χροιά στην ταινία. Ο Coscarelli υπογράφει την συμαντικότερη στιγμή στη καριέρα του με αποτέλεσμα να αυτοπαγιδευτεί και μελλοντικά το μόνο που καταφέρνει είναι να αντιγράφει τον εαυτό του. Ο Michael Baldwin, ο τότε 13χρονος πρωταγωνιστής εγκαταλείπει λίγο αργότερα μια και καλή τον κινηματογράφο για να ασχοληθεί με τον μυστικισμό.
3. DON'T LOOK NOW (1973) του ΝΙΚΟΛΑΣ ΡΟΕΓΚ
O Tζον Μπάξτερ (Ντοναλντ Σάδερλαντ) μαζί με την γυναίκα του Λώρα (Τζουλι Κρίστι), λίγο καιρό μετά το τραγικό ατύχημα της μικρής τους κόρης Κριστίν, η οποία πνίγηκε σε λίμνη, βρίσκονται στη Βενετία μιας και ο πρώτος έχει αναλάβει την αναστύλωση μιας παλιάς εκκλησίας απο τον τοπικό επίσκοπο. Σε μια έξοδο τους σε ένα τοπικό εστιατόριο συναντάνε δυο ηλικιωμένες αδερφές την Χέδερ και την Γουέντυ. Η Χέδερ ισχυρίζεται ότι είναι μέντιουμ και μολονότι είναι τυφλή τους λέει οτι μπορεί να δει την νεκρή τους κόρη. Η Λώρα συγκλονίζεται και σοκάρεται και ο Τζον αναγκάζεται να την πάει στο νοσοκομείο όπου λίγο αργότερα ηρεμεί και επιστρέφουν στο ξενοδοχείο όπου ο Τζον προβλιματίζεται απο την ξαφνική θετική αλλαγή της Λώρα και καταλήγουν σε μια αχαλίνωτη σκηνή πάθους και σεξ. Λίγες στιγμές μετά στην απογευματινή τους έξοδο , τους βλέπουμε να περιφέρονται στα στενά σοκάκια της Βενετίας όπου χάνουν ο ένας τον άλλον. Στην προσπάθεια του ο Τζον να βρει την Λώρα μέσα στα στενά δρομάκια της παλιάς πόλης την προσοχή του τραβάει κάτι που φαίνεται να είναι ένα μικρό παιδί που τρέχει και χάνεται στο σκοτάδι φορώντας μια κόκκινη κάπα όμοια με αυτήν που φορούσε η Κριστίν όταν πνίγηκε.
Η ταινία γίνεται όλο και πιο παράξενη όταν το επόμενο πρωί οι δυο αδερφές επισκέπτονται το ζευγάρι λέγοντας του ότι η Χέδερ είχε ένα όραμα στο οποίο η νεκρή Λώρα εμφανίστηκε και της είπε ότι πρέπει να φύγουν αμέσως απο την Βενετία διότι ο Τζον διατρέχει μεγάλο κίνδυνο. Το ίδιο βράδυ στο δωμάτιο του ξενοδοχείου χτυπάει το τηλέφωνο και τους ενημερώνουν ότι ο μεγάλος τους γιος, ο οποίος είναι σε κολέγιο πίσω στην Αγγλία είχε ατύχημα και η Λώρα αναγκάζεται να γυρίζει πίσω στην Βρετανία. Το επόμενο πρωί και ενώ η Λώρα θα έπρεπε να είναι στην Αγγλία ο Τζον την βλέπει απο απόσταση σε μια γόνδολα μαζί με τις δυο ηλικιωμένες αδελφές να χάνεται στο κανάλι και αρχίζει σιγά σιγά να χάνει τα λογικά του και να αναρωτιέται αν αυτά συμβαίνουν στο μυαλό του η στην πραγματικότητα ενώ ταυτόχρονα φοβάται για την ζωή της Λώρα μιας και μαθαίνει ότι κυκλοφορεί ελεύθερος στους δρόμους της πόλης ένας κατά συρροή δολοφόνος.
Το Don't Look Now είναι ένα γοτθικό θρίλερ σχεδόν υπνωτιστικό που όσο προχωράει τείνει να γίνεται ενοχλητικό και να σου δένει έναν κόμπο στο στομάχι. Η παράνοια μέσα από την απώλεια είναι εμφανής από την αρχή της ταινίας και δε σου αφήνει ξεκάθαρα να δεις αν το ίδιο το μεταφυσικό είναι αυτό που κυριαρχεί στην ταινία ή είναι απλά η ψύχωση για το μεταφυσικό που κατέχει τους χαρακτήρες ή επρόκειτο για μια αύτο-εκπληρωμένη προφητεία.
Το νερό και το κόκκινο χρώμα κυριαρχούν σε όλη την ταινία και δίνουν τον έναν συμβολισμό μετά τον άλλον από τα πρώτα λεπτά της ταινίας, ξεκινώντας από την σκηνή της πνιγμένης κόρης με την κόκκινη κάπα μέχρι το τρόπο που κοιτάει το κόκκινο κρασί ο Ντοναλντ Σάδερλαντ με φόντο τα νερά στο κανάλι της Βενετίας. Η σκηνοθεσία του Νίκολας Ρόεγκ αποφεύγει να παρουσιάσει την Βενετία σαν τουριστική ατραξιόν αντ'αυτού την βλέπεις όπως δεν την έχεις ξαναδεί και την νιώθεις σα να υποδύεται και η ίδια τον δικό της σημαντικό ρόλο στη ταινία πλυμμυρισμένη απο το γκρίζο, μαύρο και μπλε καταθλιπτικό χρώμα σαν ατέλειωτος χειμώνας.
Ένα πραγματικό κομψοτέχνημα που αξίζει να δεις.
4. LET'S SCARE JESSICA TO DEATH (1971) του ΤΖΟΝ ΧΑΝΚΟΚ
Μετά την εξάμηνη διαμονή της σε ψυχιατρικό ίδρυμα η Τζέσικα (Ζόρα Λάμπερτ), ο άντρας της Ντάνκαν (Μπάρτον Χέιμαν) και ο φίλος τους Γούντι (Κέβιν Ο Κόνορ) μισθώνουν ένα σπίτι γνωστό στους ντόπιους ως το παλιό σπίτι του επισκόπου, στο Μπρούκφιλντ Άιλαντ του Κονέκτικατ, μιας και ο Ντάνκαν βρήκε δουλειά ως κοντραμαπασίστας στην φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Προς έκπληξη τους στο σπίτι μέσα βρίσκουν την Έμιλυ, μια μυστηριώδη νεαρή κοπέλα η οποία έμενε εκεί στα κρυφά η οποία παρότι προσφέρθηκε από μόνη της να φύγει, η Τζέσικα της ζήτησε να περάσει μαζί τους το βράδυ.
Το επόμενο πρωί η Τζέσικα βλέποντας πόσο γοητευμένος είναι ο Γούντι από την Έμιλυ ζητάει από τον Ντάνκαν να πείσει την Έμιλυ να μείνει. Επίσης παρατηρεί οτι ο Ντάνκαν αρχίζει να δείχνει ενδιαφέρον για την Έμιλυ.
Καθώς η ταινία προχωράει η Τζέσικα αρχίζει να γίνεται ψυχοτικιά. Ακούει φωνές και βλέπει ένα ξανθό κορίτσι το οποίο μετά από λίγο εξαφανίζεται.
Σε μια επίσκεψη στο τοπικό παλαιοπωλείο για να πουλήσουν παλιές αντίκες η Τζέσικα αντιλαμβάνεται ότι οι κάτοικοι είναι εχθρικοί μαζί της. Καθώς οι στιγμές περνάνε γίνεται όλο και πιο παρανοϊκή, αρχίζει να ζηλεύει την Έμιλυ και να βλέπει όλο και περισσότερες φορές το ξανθό κορίτσι ενώ ταυτόχρονα ο Ντάνκαν προσπαθεί να την ηρεμήσει λέγοντας της πως όλα αυτά είναι μέσα στο μυαλό της.
Βασισμένο πιθανόν στη Καρμίλα του Σέρινταν Λε Φανού, μια γοτθική νουβέλα του 1872, το Let's scare Jessica to death παραμένει μέχρι και σήμερα μια από τις πιο αυθεντικές ταινίες τρόμου. Ο τρόμος που το πλαισιώνει και ο στοιχειωμένος λυρισμός βυθίζουν όλο και πιο βαθιά στο σουρεαλισμό το ανυποψίαστο κοινό. Η ερμηνεία της Ζόρα Λάμπερτ είναι απο τα πιο ρεαλιστικά πορτραίτα ψυχικά διαταραγμένου ανθρώπου που έχουμε δει σε ταινίες τρόμου. Είναι πραγματικότητα; Είναι όλα μέσα στο άρρωστο μυαλό της; Ένα παιχνίδι λέξεων που διατηρεί αυτά τα δυο ερωτήματα ακέραια μέχρι την τελευταία σκηνή και κάνουν φρικιαστικό μα και συνάμα όμορφο, αυτό το υπέροχο θρίλερ,
5. THE LITTLE GIRL WHO LIVES DOWN THE LANE (1976) του ΝΙΚΟΛΑΣ ΓΚΕΣΝΕΡ
Βασισμένο στη νουβέλα του Λερντ Κόνινγκ με το ίδιο όνομα το The little girl who lives down the lane ξεκινάει παρακολουθώντας της Ριν Τζέικομπς (Τζόντι Φόστερ) η οποία γιορτάζει τα 13α γενέθλια της μόνη της στο σπίτι του πατέρα της Λέστερ, με τον οποίο μετακόμισαν πρόσφατα από την Αγγλία. Γρήγορα χτυπάει το κουδούνι ο Φρανκ (Μάρτιν Σιν) ο οποίος είναι ο γιος της σπιτονοικοκοιράς. Δεν αργούν να περάσουν λίγες στιγμές και κάνει την εμφάνιση της και η μητέρα του Φρανκ, Κόρα (Αλέξις Σμιθ). Σύντομα αρχίζει να κάνει ερωτήσεις στη Ριν σχετικά με το που είναι ο πατέρας της. Η Ριν επιμένει ότι ο πατέρας της είναι στη Νέα Υόρκη για δουλειές. Η κατάσταση αρχίζει να γίνεται όλο και πιο έντονη όταν η Κόρα ζητάει από την Ριν να της επιτρέψει να κατέβει στο κελάρι για να πάρει τα βαζάκια της. Η Ριν αρνείται και τότε η Κόρα την απειλή με έξωση και φεύγει.
Αργότερα ξαναεπιστρέφει στο σπίτι και αφού η Ριν της δίνει τα βάζα εκείνη την χαστουκίζει και παρά τις προειδοποιήσεις της Ριν να μη κατέβει στο κελάρι αυτή το κάνει. Ξάφνου αντικρίζει κάτι και αφού ξεφωνίζει μια εκκωφαντική κραυγή πέφτει μέσα στο κελάρι. Όταν Η Ριν ανοίγει την πόρτα δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση από την Κόρα. Η ταινία γίνεται όλο και πιο μυστηριώδης καθώς η Ριν προσπαθεί να αποκρύψει την επίσκεψη της Κόρα στο σπίτι.
Καθ όλη την διάρκεια της ταινίας καλείσαι να καταλάβεις αν η Ριν είναι μόνη της ή όχι στο σπίτι. Αν θέλει κάτι να καλύψει ή όχι. Αν υπάρχει πατέρας ή όχι. Το αν είναι θρίλερ η δράμα είναι μια καλή ερώτηση που θα σε προβληματίσει μέχρι το τέλος. Η γοτθική ατμόσφαιρα και η θεατρική σκηνοθεσία του Νίκολας Γκέσνερ κρατάει την αγωνία και το μυστήριο μέχρι το τέλος αναλλοίωτο και εσύ καθηλωμένος ανατριχιάζεις από την παράξενη πλοκή σε μια μη ταινία τρόμου. Εκπληκτική η τότε 14χρονη Τζόντι Φόστερ η οποία κέρδισε το βραβείο καλύτερης ηθοποιού για την ερμηνεία της στην ταινία, ενώ η ίδια η ταινία απέσπασε το βραβείο καλύτερης ταινίας τρόμου, και τα δυο βραβεία στα Suturn Awards.
6. THE WICKER MAN (1973) του ΡΟΜΠΙΝ ΧΑΡΝΤΙ
H ταινία ξεκινάει με τον αστυνόμο Νηλ Χάουι να φτάνει σε ένα απομονωμένο νησί της Σκωτίας για διαλευκάνει την εξαφάνιση ενός κοριτσιού, της Ρόαν Μόρισον. Ο Χάουι ο οποίος είναι πιστός χριστιανός σοκάρεται όταν ανακαλύπτει ότι οι ντόπιοι αποδίδουν φόρο τιμής στους παγανιστικούς θεούς των προγόνων τους. Οι κάτοικοι του νησιού, ανάμεσα τους και η μητέρα του κοριτσιού προσπαθούν να τον αποτρέψουν από την έρευνα ισχυριζόμενοι ότι η Ρόαν δεν υπήρξε ποτέ.
Βασισμένη στο βιβλίο του Ντέιβιντ Πίνερ, Ritual, και γυρισμένη το 1973, η γοτθική αυτή ταινία μυστηρίου του Ρόμπιν Χάρντι είναι ίσως η σπουδαιότερη ταινία τρόμου της δεκαετίας του '70, της Μεγάλης Βρετανίας. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο έχουμε τον Έντουαρντ Γούντμαρκ ενώ σε δεύτερο ρόλο έκπληξη βλέπουμε τον Κρίστοφερ Λι ο οποίος μάλλον ήθελε να πετάξει από πάνω του εκείνη την εποχή τον ρόλο του Δράκουλα και γενικά παρόμοιους ρόλους που τον κυνηγούσαν πάνω από μια δεκαετία, ψάχνοντας κάτι πιο ιδιαίτερο.
Η ταινία θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μια σφαλιάρα στην πίστη. Αρχικά φαίνεται ότι χλευάζει το χριστιανισμό και τα ήθη του γρήγορα όμως καταρρίπτει σε γενικό βαθμό το θρησκευτικό μοντέλο αν και πάλι σε κάνει να αναρωτιέσαι μέχρι το τέλος.
Μαύρο ή άσπρο; Καλό ή κακό; χριστιανισμός εναντίον παγανισμού και πραγματικό ενάντια στο μεταφυσικό μπερδεύονται όλο και περισσότερο όταν τη μια στιγμή αυτά που συμβαίνουν μοιάζουν με φάρσα ή κακόγουστο αστείο και την άλλη με μια εφιαλτική πραγματικότητα γύρω από την μυστική κοινωνία ενός απομονωμένου νησιού.
Δε μπορεί να είναι όλοι τους τρελοί! Δε μπορεί να είναι όλοι τους μέσα σε κάποιο κόλπο! Ή μήπως τελικά είναι δυνατόν όλα αυτά να συμβαίνουν; Ο σκηνοθέτης θέτει όλα αυτά τα ερωτήματα καθ όλη την διάρκεια της ταινίας και αντιλαμβάνεται πλήρως το πραγματικό νόημα της θυσίας.
Το Wicker Man κερδίζει άψογα το στοίχημα του χρόνου και καταφέρνει σήμερα, 43 χρόνια μετά να σοκάρει, να μαγνητίζει, να προκαλεί, να απωθεί και να στοιχειώνει τα όνειρα μας.
7. BLACK CHRISTMAS (1974) του ΜΠΟΜΠ ΚΛΑΡΚ
Γυρισμένο το 1974 από τον Μπομπ Κλαρκ και με πρωταγωνίστρια την Ολίβια Χασέι το Black Christmas γνωστό στην Ελλάδα ως Υστερία, διαδραματίζεται μέσα σε έναν οίκο αδελφότητας θηλέων όπου παρακολουθούμε τις εναπομείναντες φοιτήτριες τη περίοδο των χριστουγεννιάτικων διακοπών να παρενοχλούνται μέσω τηλεφώνου από κάποιον άγνωστο.
Βασισμένο στον αστικό θρύλο "the babysitter and the man upstairs" το οποίο θέλει κάποιον άγνωστο να παρενοχλεί τηλεφωνικά μια μπέιμπι σίτερ την ώρα που αυτή βλέπει τηλεόραση και τα παιδιά κοιμούνται, το Βlack Christmas θεωρείτε το πρώτο slasher και αυτό που έδωσε τα θεμέλια για το Halloween και το When a stranger calls αργότερα την ίδια δεκαετία, μέχρι και το Scream το 1996.
Όλα ξεκινάνε με μια σωρεία απειλητικών τηλεφωνημάτων που εκτελεί κάποιος ψυχοπαθής σε μια αδελφότητα θηλέων μέσα στην πανεπιστημιούπολη. Τα πράγματα φαίνεται να χειροτερεύουν όταν εξαφανίζεται μια εξ αυτών.
Αν και στην αρχή σου φαίνεται μάλλον αστείο όλο αυτό το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι γύρω απo τα απειλητικά τηλεφωνήματα γρήγορα ανατριχιάζεις όταν αρχίζεις να συνειδητοποιείς από τα πρώτα 20 λεπτά της ταινίας ότι οι κλήσεις γίνονται από τον χώρο του πανεπιστημίου.
Αν και δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος που η ιστορία τοποθετείτε τα Χριστούγεννα, ο Μπομπ Κλαρκ άθελα του δημιούργησε μια ταινία που πέρασε στο πάνθεον των ταινιών τρόμου και συνάμα χαρακτηρίστηκε ως christmas classic.
8. DEEP RED (1975) του NTAΡΙΟ ΑΡΤΖΕΝΤΟ
O Βρετανός τζαζ πιανίστας Μάρκους Ντέιλι, γυρνώντας στο σπίτι του ένα βράδυ γίνεται μάρτυρας μιας άγριας δολοφονίας ενός μέντιουμ, της Χέλγκα Ούμαν, Πεπεισμένος ότι είδε κάτι που μπορεί να λύσει το έγκλημα ξεκινάει μαζί με την βοήθεια μιας δημοσιογράφου, την Τζιάννα Μπρέζι να προσπαθεί να ξεδιαλύνει την υπόθεση, την ώρα που ο δολοφόνος αρχίζει να στοχοποιεί άτομα από τον περίγυρό του δημιουργώντας το παιχνίδι της γάτας και του ποντικού.
Αδιαμφισβήτητα ο Αρτζέντο είναι ο βασιλιας του ευρωπαϊκού τρόμου. Ακολουθώντας πιστά την φόρμουλα των giallo που άφησε πίσω του ο Mario Bava, έκανε το ντεμπούτο του το 1970 με το "Πουλί με τα κρυστάλλινα φτερά". Στην συνεχεια ακολούθησαν τα "Η γάτα με τις εννιά ουρές" και το "Τέσσερις μύγες σε πράσινο βελούδο" και το 1975 ήρθε το "H ανατριχίλα της αγωνίας" ή "Σχιζοφρένεια" ή Deep Red στα αγγλικά η Profonto Rosso στα ιταλικά όπως είναι και ο αυθεντικός τίτλος της ταινίας.
Ο Αρτζέντο χρησιμοποίησε στο Deep Red την δυναμική των τριών πρώτων giallo ταινιών του, δηλαδή την μίξη μυστηρίου και θρίλερ και τα συνδύασε με την βία και στοιχεία splatter, δημιουργώντας μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στα giallo και στις ταινίες τρόμου. Η πλοκή είναι σαν ένα παζλ με διάσπαρτα κομμάτια τα οποία καλείσαι να λύσεις μαζί με τους δυο πρωταγωνιστές. Οι απόλυτες σκηνές των βάναυσων δολοφονιών σχεδόν γοητεύουν ενώ ταυτόχρονα θεωρείτε ως η πρώτη ταινία "δημιουργικών σκηνών θανάτου" (creative death scenes) με την κάμερα σε κίνηση να ακολουθεί τα μάτια του δολοφόνου, τεχνική που μετέπειτα θα δούμε από ταινίες όπως "Η νύχτα με τις μάσκες" και το "Παρασκευή και 13" μέχρι και "Seven". To δε εκπληκτικό soundtrack της ταινίας υπογράφουν οι Goblin, το οποίο δεν αφήνει στιγμή χωρίς να σε ανατριχιάζει.
Για το τέλος το Deep Red είναι μάλλον η σπουδαιότερη δουλειά του Αρτζέντο και σίγουρα μια από τις καλύτερες ταινίες τρόμου της δεκαετίας του '70 και αδίκως χάθηκε στη σκιά του Suspiria, του ιδίου, γυρισμένο δυο χρόνια αργότερα. Μην το χάσεις.
9. LONG WEEKEND (1978) του ΚΟΛΙΝ ΙΓΚΛΣΤΟΟΥΝ
H ταινία ξεκινάει στην Αυστραλία παρακολουθώντας ένα ζευγάρι, τον Τζον και την Μάρσια, όπου μαζί με τον σκύλο τους ξεκινάνε να περάσουν ένα σαββατοκύριακο κάνοντας κάμπινγκ. Στη διάρκεια του διήμερου το ζευγάρι δείχνει ελεεινή ασέβεια προς την φύση, γεμίζοντας σκουπίδια την γύρω περιοχή, σκοτώνοντας ζώα κ.ο.κ. έως ότου η φύση τους εκδικείται με τον τρόπο της.
Από την μια θα μπορούσες να δεις σαν αστείο ότι τους συμβαίνει μιας και το μεταφυσικό στοιχείο απουσιάζει και οι δυο χαρακτήρες μοιάζουν με καρικατούρες τους σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος αντιδρά βίαια απέναντι στη φύση, από την άλλη η απέχθεια που αρχίζεις να αισθάνεσαι για τους δυο χαρακτήρες σχεδόν από την αρχή σου απαγορεύει κάτι τέτοιο. Από μια άποψη υπάρχει η αίσθηση του ντοκιμαντέρ και αν κληθείς να το δεις από αυτή την οπτική γωνία μάλλον θα ενοχληθείς πολύ περισσότερο σκεπτόμενος ότι ο μέσος άνθρωπος λειτουργεί κατά μια έννοια με αυτόν τον τρόπο. Η Μάρσια είναι εγωκεντρικά ενώ ο Τζον συχνά φέρεται σαν μισογύνης απέναντι της. Τα καμώματα τους γρήγορα θα τους οδηγήσουν μέσα από την παράνοια τους σε κρίσεις πανικού σε ένα εξαιρετικά ποιητικό φινάλε.
Αν και δεν είναι ξεκάθαρο αν η φύση εκδικείται η απλά έχουν πέσει θύματα μιας σωρείας συμπτώσεων, η κινηματογράφηση δίνει μια ρεαλιστική χροιά στη ταινία αποφεύγοντας συνειδητά 100% την αίσθηση του χιούμορ που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν είναι όντως καταδικασμένοι στην ίδια τους την μοίρα.
Ο τρόπος που το δάσος φαίνεται να αλλάζει και να τους κυκλώνει μέσα στη νύχτα θυμίζει το κατά 21 χρόνια νεότερο Blair Witch Project, που προσωπικά βλέπω κάποια επιρροή, οδηγώντας τους στην παράνοια και το αναπόφευκτο τέλος που θα σου φανεί σαν κακόγουστο αστείο.
Αποφεύγοντας να γίνεται ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο το Long Weekend , παραμένει επίκαιρο ακόμα και σήμερα.
10 MAGIC (1978) του ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΑΝΤΕΝΜΠΟΡΟ
O Kόρκι (Άντονι Χοπκινς), ένας ταχυδακτυλουργός χωρίς ιδιαίτερα χαρίσματα, μετά από αρκετές επιτυχημένες προσπάθειες να επιτύχει, είναι στο σπίτι του ετοιμοθάνατου μέντορα του, πιστεύοντας ότι δε θα επιτύχει ποτέ στη ζωή του ευρισκόμενος σε πλήρη δυστυχία. Ένα χρόνο αργότερα χάρη σε μια μαριονέτα με το όνομα Φατς η καριέρα του εκτοξεύεται και ο ίδιος αρχίζει να κατακλίνεται από φόβους και παράνοια για την απότομη άνοδο του στην επιτυχία.
Μολονότι η ίδια η ταινία δεν είναι τρομακτική, η ερμηνεία του Άντονι Χόπκινς καθηλώνει και σε κρατά σε αγωνία μέχρι το τέλος. Αποφεύγοντας τα κλισέ των τυπικών ταινιών τρόμου με ζωντανές κούκλες, ο Ρίτσαρντ Ατένμπορο επιλέγει να δώσει μια σοβαρή προσέγγιση εξερευνώντας τις παρενέργειες των πολλαπλών προσωπικοτήτων και την ζημιά που μπορούν να να προκαλέσουν αν μείνουν αθεράπευτες.
Η εκπληκτική σκηνοθεσία σε συνδυασμό με το εξαιρετικό καστ, καθιστά το Magic ένα αριστούργημα του σασπένς, ένα διαμάντι της δεκαετίας του '70. Το αινιγματικό χαμόγελο της μαριονέτας είναι κάτι που δε θα ξεχαστεί εύκολα και θα στοιχειώνει τα όνειρα μας.
Για το τέλος, είναι σίγουρα πολλές ταινίες τρόμου ακόμα από την δεκαετία του 1970 που αξίζουν να αναφερθούν οπότε επιφυλάσσομαι μελλοντικά για μια δεύτερη λίστα.
Καλή προβολή και ραντεβού στους εφιάλτες σας!
Tromero Teoulini