Τώρα που όλος ο κόσμος ασχολείται με το Star Wars και την επιστροφή του Harrison Ford ως Han Solo, ας θυμηθούμε τον άλλον μεγάλο κινηματογραφικά ήρωα που έχει ενσαρκώσει.
Κάποτε, κάπου είχα διαβάσει ότι ο Indiana Jones είναι ο πιο αναγνωρίσιμος ήρωας που ξεπήδησε από τον κινηματογράφο μετά τον Σαρλώ του Charlie Chaplin. Αν και αυτός που το έγραψε ξέχασε ίσως τον Μίκυ Μάους και μερικούς άλλους, η δήλωση δεν απεχει υπερβολικά από την αλήθεια. Ας θυμηθούμε τα τέσσερα (ως τώρα) φιλμ στα οποία καταγράφεται η ιστορία του ήρωα.
Raiders of the Lost Ark (1981)
Η ήρωας με το καπέλο και το μαστίγιο κάνει το ντεμπούτο του το 1981. O Steven Spielberg και ο George Lucas αρχικά πρότειναν τον ρόλο στον Tom Selleck, αλλά το CBS δεν το άφησε να συμμετάσχει. Αν και συμπαθούμε τον Selleck και πιστεύουμε ότι θα ήταν καλός, 35 χρόνια μετά είναι τόσο συνυφασμένη η φιγούρα του Ford με τον Indy που ένα «ευτυχώς» έρχεται ασυναίσθητα κάθε φορά που γίνεται αναφορά στην ιστορία.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στο 1936. Μετά από μία δυνατή σεκάνς δράσης και την ιστορική σκηνή με τον βράχο που κυνηγάει τον ήρωα, ο ρυθμός πέφτει, αλλά μόνο για λίγα λεπτά. Μεταφερόμαστε στο πανεπιστήμιο όπου ο καθηγητής Henry Jones junior διδάσκει φοιτήτριες, οι οποίες μάλλον δεν παρακολουθούν το μάθημα από αγάπη για την επιστήμη της αρχαιολογίας. Γρήγορα η περιπέτεια ξεκινά. Η κιβωτός της διαθήκης, το κιβώτιο στο οποίο ο Μωυσής έβαλε τις πλάκες με τις 10 Θείες εντολές, είναι το αντικείμενο της αναζήτησης. Αντίπαλοι στην κούρσα είναι οι Ναζί αλλά και ο ανταγωνιστής αρχαιολόγος Dr. René Belloq. Συμμάχους θα βρει στην πρώην σχέση του με το όνομα Marion και τον Αιγύπτιο φίλο του, έναν μεγαλόσωμο ανασκαφέα με το όνομα Sallah.
Temple of Doom (1984)
Η συνέχεια έρχεται τρία χρόνια μετά, αλλά η ιστορία λαμβάνει χώρα έναν χρόνο πριν, στο 1935. Η δεύτερη ταινία με ήρωα τον Indiana είναι και η πιο σκοτεινή της σειράς. Επίσης είναι η μόνη που το 95% της ιστορίας εκτυλίσσεται στην ίδια τοποθεσία, ένα χωριό της Ινδίας, όπου οι κάτοικοι πιστεύουν ότι τα κακά πνεύματα έχουν απαγάγει τα παιδιά τους μετά την κλοπή μιας ιερής πέτρας. Ο ουρανοκατέβατος (κυριολεκτικά!) αρχαιολόγος δεν μπορεί να αφήσει την κατάσταση ανεξερεύνητη. Αυτή τη φορά σύμμαχοί του είναι μία τραγουδίστρια με το όνομα Willie Scott και ένας δωδεκάχρονος πιτσιρίκος που ακούει στο παρατσούκλι «short round».
Από πολλούς η ταινία αυτή θεωρείται η πιο αδύναμη της αρχικής τριλογίας. Παρόλα αυτά, αντέχει περίφημα στον χρόνο και βλέπεται με αμείωτο ενδιαφέρον τρεις δεκαετίες και βάλε μετά. Ο Jonathan Ke Quan που υποδείεται την «μισή μερίδα» (ελληνική μετάφραση του «short round» - πετυχημένη) κάνει περίφημη δουλειά σαν βοηθός του Indy και η παρουσία του αποτελεί ένα συν για το φιλμ. Ένα χρόνο μετά έπαιξε και στο Goonies, όχι και άσχημο να έχεις παίξει σε δύο τόσο παραμυθένιες ταινίες στις αρχές της εφηβίας σου. Από την άλλη, η Kate Capshaw είναι κάποιες στιγμές λίγο εκνευριστική με συνεχόμενες τσιρίδες που μοιάζουν να βγήκαν από το «the Shining» του Kubrick. Βέβαια αυτό δεν απέτρεψε τον Spielberg από το να την παντρευτεί. Είναι ακόμη μαζί ως σήμερα έχοντας μάλιστα 5 παιδιά.
Indiana Jones and the Last Crusade (1989)
Αυτή τη φορά τα πράματα σοβαρεύουν. Το «Άγιο Δισκοπότηρο» της αναζήτησης του Indy ειναι... εεε... Το Άγιο Δισκοπότηρο. Η αρχή της ταινίας μας μεταφέρει στο 1912, όπου βλέπουμε τον νεαρό Indiana Jones να τον παίζει ο αδικοχαμένος River Phoenix. Σε αυτήν την αρχική σεκάνς δράσης εξηγούνται και πολλά για το σύμπαν του ήρωα:
- Πότε πρωτοχρησιμοποίησε μαστίγιο,
- πως απέκτησε το περιβόητο καπέλο,
- πως ξεκίνησε η φοβία του για τα φίδια,
- από που προέρχεται το όνομα «Indiana».
Έπειτα, μεταφερόμαστε στο 1938. Η ταινία επαναφέρει πολλά από τα στοιχεία της πρώτης της σειράς. Κακοί είναι και πάλι οι Ναζί, έχουμε μια περιπέτεια που εκτείνεται σε πολλές χώρες, το υπερφυσικό στοιχείο προερχόμενο από το δόγμα του Χριστιανισμού κάνει πάλι την εμφάνιση του. Αυτή τη φορά ο Indy δουλεύει ομάδα με τον πατέρα του, τον καθηγητή Henry Jones. Και ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι ο πατέρας του Indiana Jones από τον κινηματογραφικό James bond, τον Sean Connery? Παρόλο που στην πραγματικότητα οι δύο ηθοποιοί δεν έχουν παρά 12 χρόνια διαφορά, στο πανί η σχέση πατέρα-γιου δουλεύει άψογα. Η ταινία έχει ίσως το περισσότερο χιούμορ από αυτές της σειράς, πράγμα για το οποίο μπορεί να κατηγορηθεί ότι φτάνει και στα όρια της καρικατούρας. Επίσης, είναι η πιο καλογυαλισμένη, ίσως υπεβολικά σε σημεία. Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί ακόμη ένα διαμάντι με ήρωα τον πιο διάσημο αρχαιολόγο. Να αναφέρουμε τέλος ότι σε αυτή την ταινία κάνει την επανεμφάνισή του και ο Sallah.
Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull (2008)
Χρειάστηκαν κοντά δύο δεκαετίες για να επιστρέψει ο ήρωας στη μεγάλη οθόνη. Αυτή τη φορά η χρονολογία είναι το 1957 και, ελλείψει Ναζί, τον ρόλο των κακών αναλαμβάνουν οι Σοβιετικοί πράκτορες. Ο αρχαιολόγος αναζητά αυτή τη φορά το κρυστάλλινο κρανιο που ο παλιός του φίλος Harold Oxley βρήκε στο Περού αλλά έπειτα εξαφανίστηκε. Σύντροφός του στην περιπέτεια είναι ένα κουτσαβάκη των 50ies που τον παίζει ο Shia LaBeouf. Στην πορεία συναντά και την Marion από την πρώτη ταινία, την ο οποία παίζει και πάλι η Karen Allen, και τον καθηγητή Oxley που υποδύεται ο John Hurt.
Η ταινία κατακρίθηκε πολύ, για λόγους που τους περισσότερους δεν τους κατανοώ. Το γεγονός ότι το μεταφυσικό στοιχείο εδώ το αναλαμβάνει η ύπαρξει εξωγήινων ξένισε. Φαίνεται ότι το να βγαίνουν άγγελοι από την κιβωτό της διαθήκης και να σκοτώνουν τους Ναζί φαίνεται πιο ρεαλιστικό σε πολλούς. Το γεγονός ότι ο ήρωας καταφέρνει να βγει σώος από το μέσο μιας πυρινικής δοκιμής επίσης δεν άρεσε. Παρόλα αυτά έδωσε το ψυχροπολεμικό κλίμα, αλλά και την δυνατότητα να απεικονίσει ο Spielberg ένα εξαίσιο πυρινικό μανιτάρι (από αυτά που ελπίζουμε να βλέπουμε μόνο στο σινεμά). Και αν το σκεφτείς, δεν υπήρχε ανάγκη από την πλοκή να μπει αυτή η σκηνή, μπήκε απλά γιατι ο Indy μπορεί.
Σίγουρα, ο Indiana Jones είναι γερασμένος εδώ, το ίδιο και η Marion, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Η περιπέτεια και το χιούμορ δεν έχουν να ζηλέψουν από τις προηγούμενες ταινίες. Μειονεκτήματα υπάρχουν, κυρίως σε πολύ κακά CGI στις σκηνές με τις μαϊμούδες και τα μυρμήγκια. Παρόλα αυτά, κατά τη γνώμη μου η ταινία δεν αφαιρεί τίποτα από τον μύθο του Indy, ίσα ίσα προσθέτει αρκετά.
Το μέλλον
Είναι όμως αυτό το τέλος? Μια Πέμπτη ταινία ήδη φημολογείται (http://www.imdb.com/title/tt1462764/?ref_=nv_sr_4), αλλά το ίδιο συνέβαινε και με την τέταρτη επί παραπάνω από δέκα χρόνια. Ο Ford είναι αισίως 73 και οι ιθύνοντες λένε ότι δε θέλουν να κάνουν τον ήρωα έναν νέο James Bond, όπου ο πρωταγωνιστής θα αλλάζει κάθε δέκα χρόνια.
Αν υπάρξει πέμπτη ταινία, πολύ δύσκολα να προκαλέσει θόρυβο ανάλογο του νέου Star Wars. Εμείς θα είμαστε όμως εκεί.
Shrinking Man